بررسی مفهوم، ماهیت و کارکرد «عشق» از نظر احمد غزالی و امام محمد غزالی

پایان نامه
چکیده

عارفان مسلمان و صوفیه اغلب در سخن از عشق الهی ترجیح داده اند از لفظ «المحبه» استفاده کنند، گرچه عارف فارسی نویسی همچون احمد غزالی واژه «عشق» را برگزیده است. در این پژوهش نظریه عشق و محبت نزد خواجه احمد غزالی و برادرش، امام محمد غزالی در مهمترین اثر هر یک از ایشان یعنی سوانح و احیاء علوم الدین بررسی می شود. این پژوهش طی پنج فصل قصد دارد تا سیر تاریخی تکوین بحث عشق الهی و محبت را نزد اسلاف برادران غزالی و آنگاه تدوین و تکامل آن را در نظرات احمد و محمد غزالی نشان دهد. بخش نخست با ارائه پیشینه ای از موضوع پژوهش و تعریف محدوده آن به کلیات اختصاص یافته است. در فصل دوم به بررسی دو مفهوم محبت و عشق در فرهنگ اسلامی ـ پیش از برادران غزالی ـ پرداخته می شود. به این منظور مفهوم محبت و عشق در حوزه های مختلفی همچون زبان عربی، قرآن، دفاتر حدیثی، آثار فلسفی، نظریات کلامی و به ویژه در میراث عرفانی بررسی شده است. در این بخش کوشش بر آن است که روشن شود مفهوم محبت و عشق تا چه اندازه شرعی و ملهَم از کتاب و سنت است و تا چه حد وامدار علوم دیگری همچون فلسفه و کلام است. در فصل سوم پس از ارائه کلیاتی درباره زندگی و کتابشناسی آثار امام محمد غزالی، نظریه محبت او در احیاء علوم الدین طرح شده است. در فصل چهارم نیز پس از ذکر کلیات، ضمن بازخوانی سوانح، آراء احمد غزالی درباره عشق بیان شده است. بخش پایانی رساله به مقایسه و سنجش آراء احمد غزالی و امام محمد غزالی اختصاص دارد. در این بخش سعی شده تا ضمن اثبات فرضیه های پژوهش، نقاط اشتراک و افتراق آراء برادران غزالی بازنموده شود. تحلیل سبک نوشتاری دو اثر، تفاوت در مبادی فکری و اهداف نویسندگان دو اثر، تعیین میزان تأثیر پذیری خواجه احمد غزالی و امام محمد غزالی از میراث دینی، علمی و فرهنگی پیش از خود از جمله مباحث این بخش است. همچنین در بخش نتیجه گیری مفهوم، ماهیت و کارکرد عشق و محبت از نظر برادران غزالی بازگو شده است.

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی و تحلیل مفهوم فرزندآوری از دیدگاه امام محمد غزالی

حجه‌الاسلام، ابوحامد، امام محمد غزالی طوسی، یکی از مشهورترین مردان تصوف در سده پنجم هجری است. در پژوهش حاضر، برخی آراء و اندیشه‌های غزالی درباره فرزندآوری و پدیده‌های مرتبط با آن، با روش اسنادی- تحلیلی و مطالعه کتاب احیاء علوم‌الدین، مورد بررسی قرار گرفته است. براساس یافته‌های پژوهش، وی به پدیده فرزندآوری اهمیت فراوان داده و به‏طور مستقیم و غیرمستقیم، به بحث درباره آن پرداخته است: از جمله، به ب...

متن کامل

بررسی و تحلیل مفهوم فرزندآوری از دیدگاه امام محمد غزالی

حجه الاسلام، ابوحامد، امام محمد غزالی طوسی، یکی از مشهورترین مردان تصوف در سده پنجم هجری است. در پژوهش حاضر، برخی آراء و اندیشه های غزالی درباره فرزندآوری و پدیده های مرتبط با آن، با روش اسنادی- تحلیلی و مطالعه کتاب احیاء علوم الدین، مورد بررسی قرار گرفته است. براساس یافته های پژوهش، وی به پدیده فرزندآوری اهمیت فراوان داده و به‏طور مستقیم و غیرمستقیم، به بحث درباره آن پرداخته است: از جمله، به ب...

متن کامل

بررسی تطبیقی مفهوم عشق در سوانح العشّاق احمد غزالی و عطف الألف ابوالحسن دیلمی

موضوع پژوهش حاضر بررسی عشق در نخستین آثار مستقل عارفان ایرانی است. احمد غزالی، رسالة سوانح العشّاق را به‌عنوان نخستین اثر مستقل در این زمینه از خود به‌جای گذاشته است. وی در این رساله، مسائل پیرامون عشق را با دیدگاهی روان‌شناسانه با زبانی ادبی بیان کرده است. در قرن چهارم هجری، ابوالحسن دیلمی، عارف خوش‌قریحة ایرانی کتاب عطف الألف المألوف علی اللام المعطوف را در این باب به زبان عربی نگاشته بود که ا...

متن کامل

مفهوم ایمان از دیدگاه محمد غزالی و مارتین لوتر

در الهیات اسلامی و مسیحی ایمان به معنی تصدیق قلبی است، تصدیقی که نور امید به سعادت اینجهانی و جاودانگی را به مثابة هدیه و لطف الهی بر قلب آدمی پرتوافشانی می نماید. در نتیجه انسانمؤمن خودیِ خود را فراموش می کند و خواست خود را مقهور خواست خداوند می نماید، و درمراتب بالاتر به مقامی دست می یابد که در همة ابعاد وجودی جلوه گر ذات حق تعالی می گردد.محمد غزالی و مارتین لوتر دو متکلم و اندیشمند برجسته و ت...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده الهیات

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023